Steeds meer mensen zoeken hulp bij psychische klachten en problemen, zoals somberheid, stress, burn-out, trauma’s, enz. Al eerder schreef ik een blog over het verschil tussen een psycholoog en een coach en een blog over de orthopedagoog. Dit keer meer uitleg over het verschil tussen een psycholoog, een GZ-psycholoog, klinisch-psycholoog, klinisch neuro-psycholoog, een psychotherapeut en een psychiater.
Psycholoog
De titel psycholoog is een onbeschermde titel. Dat wil zeggen dat iedereen zich psycholoog mag noemen als hij/zij dat wil. Als iemand zich psycholoog, psychotherapeut, klinisch- psycholoog of neuropsycholoog noemt, weet je dus niet of diegene een 4-jarige-universitaire-opleiding en een lang vervolgtraject heeft gedaan of een 4-maanden-zelfstudie-cursus psychologie/psychotherapie. Om die reden is het dus belangrijk om je te verdiepen in de werkervaring, scholing en registraties van degene bij wie je hulp zoekt.
BIG-register
Een aantal jaar geleden heeft de overheid het BIG-register in het leven geroepen. Het BIG-register (Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg) is een wettelijk, online en openbaar register. Alleen met een BIG-registratie mag je een beschermde beroepstitel gebruiken, zoals bijvoorbeeld de titel die ik gebruik: GZ-Psycholoog.
Basis-Psycholoog
Een psycholoog die een universitaire vooropleiding heeft, wordt vaak een basis-psycholoog of psycholoog genoemd. Ook met andere universitaire studies kun je solliciteren op een functie als basis-psycholoog, bijvoorbeeld na de studie (ortho-)pedagogiek of geestelijke gezondheidskunde.
GZ-Psycholoog
Een GZ-Psycholoog (afkorting voor gezondheidszorgpsycholoog) heeft na de universiteit een 2-jarige vervolgopleiding gedaan tot GZ-Psycholoog. Dit is een generalistische opleiding tot het basisberoep GZ-psycholoog. Dat wil zeggen dat de GZ-psycholoog breed opgeleid is in diverse psychologische stromingen en methodieken en in staat is om te werken met verschillende doelgroepen. Dit is de opleidingsroute die ik gevolgd heb na de vooropleiding ortho-pedagogiek.
Klinisch Psycholoog- en klinisch neuropsycholoog
Na de basis-opleiding tot gezondheidszorgpsycholoog kan een GZ-psycholoog zich verder specialiseren door een aanvullende 4-jarige opleiding te doen tot klinisch psycholoog of tot klinisch neuropsycholoog. In deze opleiding wordt de GZ-psycholoog opgeleid in verschillende psychologische stromingen en methodieken; management vaardigheden en wetenschappelijk onderzoek. De klinisch neuropsycholoog heeft een specialisatie gericht op de werking van de hersenen en het effect op gedrag.
Let op: sommige basispsychologen noemen zichzelf neuropsycholoog of klinisch psycholoog, omdat hun afstudeerrichting op de universiteit neuropsychologie of klinische psychologie heette. Check dus even de BIG-registratie als je dat wil weten.
Psychotherapeut
Na de universiteit kan een psycholoog/pedagoog/geestelijk gezondheidskundige er ook voor kiezen om een 3-jarige opleiding te doen tot psychotherapeut. Psychotherapie is ook een basisopleiding. Een psychotherapeut richt zich op de behandeling van complexe psychische problemen. Als je naar een erkende psychotherapeut BIG wil, check dan het BIG-register, want ook diverse, korte, zelfstudie-trajecten worden psychotherapie genoemd.
Psychiater
Ten slotte wil ik in dit rijtje de psychiater noemen. Een psychiater is een arts. Hij/zij heeft het lange universitaire opleidingstraject tot arts doorlopen en zich daarna gespecialiseerd tot psychiater. De psychiater staat in het BIG register onder de groep artsen. Een psychiater is dus een arts gespecialiseerd in gedrag, psychopathologie en de werking van medicijnen hierop. Een psychiater kan je medicijnen voorschrijven, dat mogen psychologen niet.
Wat kies je?
Het is begrijpelijk dat het soms lastig kiezen is, wie het beste bij je past, met al die verschillende vooropleidingen. Let bij de keuze vooral op of je een goede klik voelt met diegene die je kiest en of die voldoende kennis en ervaring heeft om jou te helpen. Eventueel kun je het BIG-register checken of iemand een BIG-registratie heeft.
Groetjes,
Elles Boudewijns, GZ-Psycholoog, EMDR-Therapeut en Orthopedagoog